حواریون چه کسانی بودند؟



کلمة "شاگرد" به کسی گفته می شود که پیرو و در حال یادگیریست. کلمة "حواری" یعنی کسی که فرستاده شده است. وقتی عیسی بر روی زمین بود، دوازده پیرو او حواریون خوانده می شدند. دوازده شاگرد عیسی مسیح، او را دنبال می کردند، از او یاد می گرفتند، و بوسیلة او تعلیم و تربیت می شدند. بعد از قیام و صعود او، عیسی شاگردان را بعنوان شاهدان بین مردم فرستاد (متی 28: 18-20، اعمال رسولان 1: 8). آنها بعدا دوازده حواریون خوانده شدند. بهر حال، حتی وقتی عیسی هنوز بر روی زمین بود، لغت "شاگردان" و "حواریون" بعنوان مترادف بکار می رفت.
اولین شاگردان/حواریون در انجیل متی 10: 2-4 نوشته شده است "و نامهای دوازده رسول این است اول شمعون معروف به پطرس و برادرش اندریاس، یعقوب بن زَبَدی و برادرش یوحنا، فیلیپُس و برتولما، توما و متی باجگیر، یعقوب بن حلفی و لبی معروف به تدی، شمعون قانوی و یهودای اسخریوطی که او را تسلیم کرد". کتاب مقدس همچنین دوازده شاگرد/حواریون را در انجیل مرقس 3: 16-19 و انجیل لوقا 6: 13-16 نام برده است. مقایسة این قسمتها از کتاب مقدس فرقهای کوچکی را در اسامی نشان می دهد. بنظر می آید تدیوس به اسم "یهودا پسر یعقوب" (لوقا 6: 16) و لبی (متی 10: 3) هم خوانده می شد. شمعون غیور به شمعون کنعانی هم خوانده می شد (مرقس 3: 18). جای یهودای اسخریوطی، که عیسی را تسلیم کرد، در بین دوازده حواری به متیاس داده شد (اعمال رسولان 1: 20-26). بعضی از معلمان کتاب مقدس متیاس را حواری معتبری نمی دانند و پولس رسول را منتخب خدا برای جایگزینی یهودای اسخریوطی بعنوان دوازدهمین حواری می دانند.

دوازده شاگرد/حواریون مردان معمولی بودند که خدا از آنها بطور مافوق طبیعی استفاده کرد. در بین این دوازده نفر ماهیگیر، باجگیر، و شخص انقلابی دیده می شدند. در اناجیل ثبت شده است که این دوازده پیرو عیسی مسیح دائما می افتادند، با سختی پیش می رفتند، و شک بسراغشان می آمد، اما بعد از اینکه شاهد قیام مسیح و صعود او به ملکوت شدند، روح القدس آنها را به مردانی پر قدرت برای خداوند تبدیل کرد تا اینکه توانستند دنیا را دگرگون کنند (اعمال رسولان 17: 6). این تبدیل برای چه بود؟ برای اینکه دوازده حواری با عیسی بودند (اعمال رسولان 4: 13). ایکاش این دربارة ما هم گفته شود.


 آیا کتاب مقدس مرگ حواریون را ثبت کرده است؟ هر یک از حواریون چگونه مردند؟
تنها حواری که مرگش در کتاب مقدس ثبت شده است، یعقوب می باشد (اعمال رسولان 12: 2). پادشاه هیرودیس یعقوب را با شمشیر کشت، احتمالا سر او را با شمشیر زد. نوع مرگ حواریون دیگر از طریق کلیسا منتشر شد، ما در اینباره نباید خیلی روی مراجع دیگر حساب کنیم. در کلیسا شایعترین مطلب در رابطه با مرگ پطرس رسول این است که او در رُم بر روی صلیبی بشکل ضربدر و وارونه مصلوب شد و این انجام نبوتی بود که مسیح پیشگویی کرده بود (یوحنا 21: 18). در مورد مرگ دیگر حواریون مطالب زیر مرسوم است:

متی در اتیوپی شهید شد. او بوسیلة زخم شمشیر مرد. یوحنا در دوران شکنجة مسیحیان در رُم در یک دیگ پر از روغن در حال جوش انداخته شد و با شهادت مواجه گردید، اما بطور معجزه آسایی از مرگ نجات یافت. یوحنا بعدا به زندانی با اعمال شاقه در معدن و در جزیره ای بنام پَطمُس تبعید شد. او کتاب نبوتی خود را بنام مکاشفه در پطمس نوشت. یوحنای رسول بعدها آزاد شد و به جایی که ترکیة امروزه است برگشت. او در پیری جانسپرد و تنها حواری بود که در آرامش مرد.

یعقوب برادر عیسی (رسما جزو حواریون نبود)، رهبر کلیسای در اورشلیم بود و وقتیکه از انکار کردن ایمانش به مسیح خودداری کرد، او را از بالای جنوب شرقی معبد (از بیش از سی متر ارتفاع) به پایین انداختند. وقتی فهمیدند که او از افتادن از این ارتفاع جان سالم بدر برده است، دشمنانش یعقوب را آنقدر با چماق زدند تا مرد. احتمال می دهند که این محل همان محلی از معبد باشد که شیطان مسیح را وقتیکه او را در بیابان تجربه می کرد به آنجا برد.
برتولما، معروف به نتنائیل، مبشری در آسیا بود. او در ترکیة امروزی به مردم در مورد مسیح موعظه می کرد. او را برای موعظه هایش در ارمنستان با شلاق زدن و پوست کندن بشهادت رساندند. اندریاس در یونان بر روی صلیبی بشکل ضربدر مصلوب شد. او بعد از اینکه بوسیلة هفت سرباز بشدت شلاق خورد، بدنش را با طناب به صلیب بستند تا دوران دردش بیشتر شود. پیروان او می گفتند وقتیکه او را بطرف صلیب می بردند، با این کلمات صلیب را استقبال کرد و گفت: مدتهاست که انتظار و اشتیاق این ساعت خوش را دارم. بله، همیشه صلیب برای مصلوب کردن مسیحیان بکار رفته است. اندریاس به موعظه اش به کسانی که او را مصلوب کردند ادامه داد تا اینکه بعد از دو روز بر روی صلیب جان داد. توماس در یکی از سفرهای بشارتی اش که برای بنای کلیساها به هندوستان رفته بود، نیزه خورد. متیاس، حواری که انتخاب شد تا جای یهودای اسخریوطی خائن را بگیرد، سنگسار شد و بعد گردن او را زدند. پولس رسول شکنجه شد و بعد امپراطور نِرو شریر، گردن او را در رُم در سال 67 میلادی زد. دربارة حواریون دیگر هم چیزهایی گفته می شود، اما مدارک تاریخی برای آنها موجود نیست.
زیاد مهم نیست که حواریون چطور مردند. آنچه مهم است این حقیقت است که همة آنها حاضر بودند برای ایمانشان بمیرند. اگر عیسی قیام نکرده بود، شاگردان این را می دانستند. هیچکس حاضر نیست برای یک دروغ بمیرد. این حقیقت که همة حواریون حاضر بودند مرگ وحشتناکی را قبول کرده، از انکار کردن ایمانشان خودداری کنند، دلیل بزرگیست بر اینکه آنها حقیقتا شاهد قیام عیسی مسیح بودند. 

 اعمال رسولان
کتاب اعمال رسولان ادامۀ انجیل لوقاست. هدف اصلی کتاب آن است که نشان دهد چگونه پیروان نخستین عیسی، تحت هدایت روح‌القدس، بشارت انجیل را از اورشلیم به تمام یهودیه و سامِرِه و جهان مدیترانه تا سر حد روم رساندند (‏۱‏:۸). این کتاب سرگذشت جنبش مسیحی است که در آغاز در میان قوم یهود پا گرفت و سپس در میان ملل مختلفِ ساکن امپراتوری روم گسترش یافت.
باید در نظر داشت که کتاب اعمال رسولان شرح خدمات همۀ رسولان نیست. در این کتاب، دو چهرۀ برجسته وجود دارد، یکی پطرس و دیگری پولس. بخش نخست کتاب (بابهای ۱ تا ۱۲)، بیشتر بر اعمال پطرسِ رسول متمرکز است و بخش دوّم (بابهای ۱۳ تا ۲۸)، بر اعمال پولس. بخش نخست شرح گسترش مسیحیت در یهودیه و سامِرِه و سایر نقاط ایالت رومی سوریه است، و بخش دوّم به شرح گسترش مسیحیت در آسیای صغیر و یونان می‌پردازد. قسمت مهمی از بخش دوّم به بازداشت پولس و عزیمت او به روم اختصاص دارد.
لوقا تمام این داده‌های تاریخی را با نثری بسیار شیوا و واژگانی غنی به رشتۀ تحریر در‌آورده است. بابهای پایانی کتاب که به بازداشت و محاکمه و سفر پولس به روم اختصاص دارد، وقایع را همچون تصاویری زنده در ذهن انسان مجسم می‌سازد.
اطلاعات ارائه شده در این کتاب، به درک چارچوب و زمینۀ تاریخی نامه‌های پولس و سایر رسولان کمکی چشمگیر می‌کند. همچنین یکی از نکات برجستۀ کتاب اعمال، عملکرد روح‌القدس است که در روز پِنتیکاست، یعنی پنجاه روز پس از رستاخیز عیسی، با قدرت بر ایماندارانِ گرد‌آمده در اورشلیم نازل می‌شود. روح‌القدس در تمام وقایع این کتاب، هادی و تقویت‌کنندۀ کلیسا و رهبران جنبش مسیحی است.



شاگردان مسیح (حواریون)


 حَواریون مسیح  (جمع حواری به معنی شستن و سفید کردن). عنوان  دوازده تن از یاران و شاگردان ویژهٔ عیسی مسیح   است.
در انجیل متی باب ۱۰، لوقا باب ۶ و انجیل مرقس باب ۹ اسامی حواریون این چنین ذکر شده است:
1.                 شمعون پطرس
2.                 اندریاس، برادر پطرس
3.                 یعقوب پسر زبدی
4.                 یوحنا
5.                 فیلیپ
6.                 برتولما
7.                 توما
8.                 متی
9.                 یعقوب پسر حلفا
10.             لبی معروف به تدی
11.             شمعون قانوی یا شمعون غیور
12.             یهودا اسخریوطی

بعضی از این دوازده نام بالا با نامهایی که مسیحیان آورده‌اند وفق نمی‌دهد.
حواریون مسئولیت ابلاغ بشارت عیسی را به دیگر اقوام بنی اسرائیل پذیرفتند و مسیح بودن عیسی و بر حق بودن وی را تصدیق کردند و پس از زنده شدن دوباره و عروج عیسی به آسمان، طبق دستور او به سوی اقوام بنی اسرائیل در دیگر نقاط عالم پراکنده شدند و به ابلاغ بشار ت انجیل ) او پرداختند. بر اساس متن انجیلیهودا اسخریوطی که از حواریون بشمار می‌رفت، خائن بود و عیسی مسیح را به سربازان رومی تسلیم نمود و از زمرهٔ حواریون مردود و مستحق لعن ابدی شد. «متیاس» جای وی را گرفت.
غربی‌ها حواریون را آپوستل (Apostle) می‌نامند. این کلمه از آپوستولو یونانی گرفته شده که به معنی «رسولان» می‌باشد و به همین علت مسیحیان به جای حواریون از اصطلاح «رسولان» استغاده می‌کنند.
در اینجا نیاز دیدیم که به شرح حالی از رسولان بپردازیم . بدینوسیله  درک بهتر مفاهیم برای شما حاصل خواهد شد.


 پطرس
پطرس یا شمعون، به همراه برادرشآندریاس از حواریون مسیح و پطرس اولین پاپ کلیسای کاتولیک روم بود که به عنوان قدیس شناخته شده و در میان مذاهب ارتدکس نیز محترم است. او در سال یک میلادی در Bethsaida به دنیا آمد و در ۶۴ میلادی در رم از دنیا رفت.
مقبره وی در زیر کلیسای بزرگواتیکان قرار گرفته‌است .
خانوادهٔ پطرس در جلیل در شهر بیت صیدا زندگی می‌کردند. آنها ماهیگیر بودند. هم چنین دارای چندین قایق ماهیگیری بودند که به دیگران اجاره می‌دادند.
پدر پطرس، یونا نام داشت. پس از تولد پسرش(پطرس) نام او را سیمونگذاشت و توسط یهودیان به نام شمعون خوانده می‌شد.
او برادری به نام آندریاس داشت که قبل از پطرس به عیسی مسیح ایمان آورد.
بر اساس روایات، عیسی نام شمعون را به پطرس تغییر داد. پطرس به معنی   صخره هست.
بر اساس انجیل متی، پطرس اولین حواری بود که عیسی را «مسیح، فرزند خدای زنده» نامید. و عیسی او را ستود و به او گفت« من بر روی این صخره، کلیسای خود را بنا می‌کنم، و قدرتهای جهنم، هرگز قادر به نابودی آن نخواهند بود. من کلیدهای ملکوت خدا را در اختیار تو(پطرس)می‌گذارم تا هر دری را بر روی زمین بگشایی در آسمان نیز گشوده شود و هر دری را بر روی زمین ببندی، در آسمان بسته شود.» بر اساس این روایت، کلیسای رم خود را » جانشین پطرس و وارث کلید بهشتی می‌دانند.
اما در انجیل برنابا(بارنابا) مورد تایید مسلمانان، پطرس به دلیل اینکهعیسی را فرزند خدا خواند، مورد خشم وی قرار گرفت و حتی عیسی قصد اخراج پطرس از جمع حواریون را داشت که با وساطت دیگر حواریون، او را بخشید.
پس از مرگ عیسی، پطرس علاوه بر تبلیغ مسیحیت، دوباره به شغلماهیگیری مشغول شد و هم چنین ازدواج کرد.
در سال ۶۴ میلادی (در برخی روایات ۶۷ میلادی)، رومیان پطرس را گرفتند و وی را به حضور نرون امپراطور روم برده و او را به صلیبکشیدند.

 اندریاس
اندریاس یا سنت اندرو (به یونانی:Ἀνδρέας، Andreas)؛ اوایل قرن اول میلادی تا اواخر قرن)، که در کلیسای ارتدکس شرقی با نامپروتوکلتس(Prōtoklētos) شناخته می‌شود یکی از حواریون عیسی و برادر پطرس است. نام اندریاس یک نام یونانی به معنی شجاع است و بیشتر میان یهودیان معمول بوده‌است اما هیچ‌گونه ضبط عبری یا آرامی از نام وی صورت نگرفته‌است. وی به عنوان اولین اسقف کلیسای بیزانس شناخته می‌شود. روز وی ۳۰ نوامبر است.نام وی در انجیل متی باب ۱۰ آیه ۲ آمده‌است. وی به صلیب کشیده‌شد و آرامگاه وی در اسکاتلند بوده و صلیب وی به عنوان نماد 
در پرچم بریتانیا آمده‌است.
                      
یعقوب پسر زبدی
 یعقوب پسر زبدی (درگذشته در ۴۴میلادی) از حواریون و از دوازده رسول برگزیده عیسی بود. او پسرزبدی و سالومه و همچنین برادریوحنا یکی دیگر از حواریون، بود. برای مشخص کردن وی از یعقوب پسر حلفا، او یعقوب بزرگتر نیز خوانده می‌شود.

                                               
یوحنا
یوحنا بن زبدی یا یوحنای رسول(یونانی:Ιωάννης) از حواریون و از دوازده رسول برگزیده عیسی بود.
مسیحیت سنتی، او را نویسنده انجیل یوحنا و نیز نویسنده کتاب مکاشفات می‌داند. در سالهای اخیر، منتقدان نوگرا، این نظریه را مطرح کرده اند که کتاب مکاشفه در سال ۷۰ میلادی، به دست یوحنا پاتموس نوشته شده باشد، زیرا نویسنده کتاب مکاشفات بارها خود را به نام یوحنا خوانده؛ اما در انجیل یوحنا نامی از نویسنده به طور مستقیم نیامده استیوستینیوس، در سال ۱۳۵ میلادی، نگاشتن کتاب مکاشفه را به یوحنا بن زبدی، نسبت داد؛ و ائوسیبیوس، در قرن چهارم، در اصالت آن تردید نمود.
در انجیل، یوحنا حواری محبوب مسیح، با نام یوحنا پسر زبدی خوانده شده است، وی برادر یعقوب اکبر و در آغاز ماهیگیر بود. یوحنا، از شاگردانیحیی تعمید دهنده بود که با آغاز دعوت عیسی، به جمع پیروان وی گروید. بنا به روایت انجیل، پس از برخاستن مسیح از مردگان، یوحنا وپطرس نخستین کسانی بودند که به زیارت مقبره رفتند و برخاستن عیسی را باور کردند. در مسیحیت سنتی، از وی با نام یوحنای محبوب یاد می‌شود .


 فیلیپ
فیلیپ قدیس، یکی از حواریون عیسی مسیح بود.او برای تمام مسیحیان مورد احترام است و در کشورهای مسیحی یک روز به او اختصاص دارد که جز اعیاد مسیحیان نیز محسوب می‌شود. تا سال ۱۹۵۵ کلیسای کاتولیک رم، روز اول می را به فیلیپ قدیس اختصاص داده بود، اما پاپ پیوس دوازدهم آن را به روز ۱۱ می‌تغییر داد. اما کلیسا در سال ۱۹۶۹ این روز را به روز ۳ می‌انتقال داد و تا امروز نیز پا برجا هست. کلیسای ارتدکس ۱۴ نوامبر را به فیلیپ اختصاص داده‌است.
به او یک انجیل و رساله منتسب است. انجیل فیلیپ، یک انجیل اپوکریفا است. رساله ی فیلیپ، تنها مورد تأیید کلیسای ارتدکس می‌باشد. رسالهٔ وی حاوی مطالب گوناگونی از جمله معرفی خود، ملاقاتهای او با دیگر حواریون و سخنرانیهای مذهبی وی است. رسالهٔ اصلی به زبان یونانی می‌باشد.
وی در یک خانوادهٔ یهودی متولد شد که در ایالت جلیل در شهر بیت صیدازندگی می‌کردند. مادرش بیوه بود، وی خواهری به نام مریم داشت که بعد از فیلیپ به عیسی ایمان آورد.
ایمان آوردن فیلیپ
بر اساس روایات، در زمان مسافرت حضرت عیسی به بیت صیدا، او بهعیسی مسیح ایمان آورد و بعد از آندریاس و پطرس سومین نفری بود که پیرو مسیح شد
در انجیل فیلیپ آمده: وقتی ما یهودی بودیم، تنها مادر داشتیم. ولی با ایمان آوردن به مسیح، صاحب پدری واقعی شدیم .
پس از عروج عیسی مسیح به آسمان، او به همراه خواهرش مریم و برتولما)یکی از حواریون)، برای تبلیغ مسیحیت به آسیای صغیر و یونان سفر کرد. فیلیپ در شهرها علاوه بر موعظه کردن، به درمان بیماران نیز می‌پرداخت.
او با ورود به شهر هیراپولیس(واقع در ترکیه امروزی)، مردم بت پرستآن شهر را به پیروی از عیسی مسیح فرا خواند. او در انجام این کار آنقدر موفق بود که حتی همسر حاکم شهر هیراپولیس نیز مسیحی شد. حاکم شهر، به دلیل ترس از قدرت گرفتن مسیحیان، دستور بازداشت فیلیپ و برتولما را صادر کرد. سربازان، آنها را دستگیر و سپس مصلوب نمودند، برتولا به طور معجزه آسایی از این حادثه زنده ماند. اما فیلیپ بر بالای صلیب جان خود را از دست داد. مرگ او، به اعتقاد مورخین سال ۸۰ میلادیبوده‌است.
انجیل منتسب به فیلیپ، یک انجیل اپوکریفا است و در سال ۱۹۴۵ توسطباستان شناسان، در نجع حمادی مصر پیدا شد که به زبان قبطی نوشته شده‌است. به عقیدهٔ کارشناسان، قدمت این انجیل به سالهای ۱۵۰ تا۳۰۰میلادی بر می‌گردد. در این انجیل از ادبیات هنرمندانه ای استفاده شده و استفاده از تمثیل‌های فراوان باعث توجه بسیاری به این انجیل گردیده‌است.
انجیل منتسب به فیلیپ، از اناجیل بحث برانگیز بوده که کلیسای رم آن را به رسمیت نمی‌شناسد. در این انجیل بیان شده که حضرت عیسی دارای پدری واقعی بوده و مریم نیز باکره نبوده‌است (هر چند بر عصمت مریم مقدستأکید شده). در انجیل فیلیپ آمده:
بعضی گفتند مریم، توسط روح القدس باردار شد. آنها در اشتباه هستند. آنها نمی‌فهمند چه می‌گویند.

با اینکه کلیسای کاتولیک رم، این انجیل را رد می‌کند اما در انجیل یوحنافصل ۱ آیه ۴۵ (مورد تأیید کلیسا)، فیلیپ، عیسی را پسر یوسف می‌خواند.

                                  
  ناتانائیل
ناتانائیل (در برخی انجیل‌های فارسی: نتنائیل) یا برتولمایکی از دوازدهحواری مسیح بود. نام وی در سه انجیل از اناجیل اربعه برده شده‌است. وی به صلیب کشیده‌شد.
                                                                     
                                                        
                            
 توما
تومای حواری، که گاهی تومای شکاک ویا دوقلو نیز شناخته می‌شد. یکی از حواریون مسیح است که بیشتر به علت شکاکی در مورد زنده‌شدن مسیح معروف است و تا خود دست در زخم‌های مسیح نبرد باور نکرد که مسیح زنده شده‌است.


   
متی
مسیحیان اعتقاد دارند که فرشته‌ای انجیل را به متی الهام کرده‌ است. 
متی (در عبری:מתי، در یونانی:Ματθαίος به معنی «بخشش خدا») پسر الفائوس یکی از دوازده حواری عیسی و از نخستین مسیحیان بوداو از اهالی اورشلیم بود و یک‌سال از عیسی بزرگ‌تر بود. او را لاوی نیز می‌خوانده‌انداو خواندن و نوشتن می‌دانست و پیشه‌اش باجگیری بودمتی پیش از گرویدن به عیسی، در جلیل و کفرناحوم به هرود خدمت می‌کرد.وی جشنی بزرگ برای عیسی گرفت و بسیاری از باجگیران را به آن جشن دعوت کردمتی در انطاکیه سوریه، انجیل خود را نوشت؛ در این انجیل او از نوشته‌های مرقس بهره برد. متی در سال ۳۴ میلادی درحبشه مُرد.
                                
 یعقوب پسر حلفا
یعقوب پسر حلفا که گاهی نیز یعقوب کوچک نامیده می‌شود یکی ازحواریون مسیح است.
به علت وجود دو یعقوب در میان حواریون یعنی یعقوب پسر حلفا ویعقوب پسر زبدی معمولا یعقوب پسر حلفا را یعقوب کوجک و یعقوب پسر زبدی را یعقوب بزرگ می‌نامند.

لبی معروف به تدی

یکی از 11 رسول عیسی مسیح که اطلاعاتی از وی در دسترس نیست.

                                  
شمعون قانوی

حواری مسیح که به نام شمعون قانوی یا شمعون قَنانی شناخته می‌شود. نام وی در انجیل لوقا باب ۶ آیه ۱۵ و اعمال رسولان باب ۱ آیه ۱۳ برده شده‌است. وی به عنوان فدایی و غیور نیز شناخته می‌شد.

                                                             
 یهودا اسخریوطی

یهودا اسخریوطی به عبری: יהודה איש־קריות؛ به يونانی: Ιούδας Ισκάριωθ و به انگليسی: Judas Iscariot)، براساس عهد جديد، یکی از دوازده حواری اصلی عیسی مسيح بود که به او خيانت کرد. او ظاهراً خزانه‌دار عيسی مسيح بود و مکان اختفای عیسی را در قبال دریافت سی سکه نقره به‌عنوان رشوه به دشمنانش (حاکمان یهودی رم) لو داد. آنها عیسی را به‌شیوه دردناکی به صلیب کشیدند.
یهودا پسر شمعونِ اسخریوطی بود. اسخریوطی تشکیل شده است از "اس" و "خریوط یا قریوت" یعنی "مردی اهل قریوت"  در هر سه انجیل متی و مرقس و لوقا هر وقت نام یهودای اسخریوطی به‌عنوان یکی از شاگردان انتخاب شدۀ مسیح خداوند آمده لقب دیگری هم به‌خود گرفته است :" آنکه او را تسلیم نمود." در انجیل لوقا نکتۀ ظریفی از انتخاب شاگردان می‌خوانیم که در متی و مرقس قید نشده است. شب قبل از انتخاب شاگردان عیسی به بالای کوه رفته و تمام شب را تا صبح دعا کرد صبح روز بعد از میان تعداد انبوهی که به‌دنبال او آمده بودند، فقط دوازده نفر را به‌عنوان شاگردان نزدیک خود انتخاب نمود، یکی از آن‌ها اسخریوطی بود! عیسای مسیح می‌دانست کسی هرگز تن به ننگ خیانت به او نخواهد داد، مگر کسی که دل و وجودش متعلق به شیطان باشد اما در همین فصل آیۀ ٧۱یوحنای رسول فعل جالبی در بارۀ یهودا به‌کار می‌برد:" زیرا او که می‌بایست تسلیم‌کنندۀ وی بشود.


    

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر